Ηλικία 1-6 μηνών:

Σε αυτό το στάδιο το παιδί επικοινωνεί μέσα από το κλάμα και τις χειρονομίες. Κλείνοντας τους 6 μήνες παρατηρείται αύξηση ηχητικού παιχνιδιού χρησιμοποιώντας μη κατανοητό μπαμπάλισμα/ψέλλισμα. Όπου ξεκινάει και παράγει διαφόρους ήχους φωνηέντων και αντιδρά σε δυνατούς ήχους.

Κλάμα:

Το κλάμα χρησιμοποιείται από το παιδί για να εκφράσει τις ανάγκες του τη συγκεκριμένη στιγμή. Χρησιμοποιεί εναλλαγές στον τόνο και στην ένταση του κλάματος για να δώσει διαφορετικά κάθε φορά μηνύματα όπως για παράδειγμα όταν πεινάει, αισθάνεται άβολα, πονάει, θέλει να ζητήσει βοήθεια ή ακόμα και όταν νυστάζει.

Χειρονομίες:

Οι χειρονομίες είναι είδος μη λεκτικής επικοινωνίας τις οποίες τις χρησιμοποιεί για να εκφράσει τα θέλω του και τις ανάγκες του, χωρίς την χρήση του λόγου. Όπου μπορούν να περιλαμβάνουν την εκτίναξη των χεριών και των ποδιών του, για να φτάσει ένα αντικείμενο. Στρέφει το κεφάλι προς τον ήχο ενός κοντινού κουδουνιού καθώς και στον ήχο της ανθρώπινης φωνής.

Αντιληπτικός λόγος:

Αρχίζει με την ικανότητα να αναγνωρίζει φωνές προσώπων του οικείου περιβάλλοντος του. Στρέφει το κεφάλι προς τον ήχο της ανθρώπινης φωνής και χαμογελάει. Καθώς μεγαλώνει η ικανότητα αυτή, μπορεί να αντιληφθεί την διάθεση του ομιλητή από το τόνο της φωνής του ειδικά όταν ο ομιλητής είναι θυμωμένος.

Φωνολογική εξέλιξη:

Ξεκινάει να γουργουρίζει, να παράγει ήχους φωνηέντων /α/, /ου/ και να συνδυάζει μερικούς φωνηεντικούς ήχους. Στη συνέχεια, παράγει τα πρώτα του σύμφωνα /γκ/, και /κ/. Στο τέλος, αυτού του σταδίου αρχίζει τη σύνδεση συμφώνου με φωνήεν /γκ-ου/, /γκ-α/.

Ηλικία 7-12 μηνών:

Το παιδί αρχίζει να μιμείται τον τόνο της φωνής του ομιλητή. Χρησιμοποιεί κοινωνικές χειρονομίες (χαιρετάει). Αυξάνει το μπαμπάλισμα/ψέλλισμα. Πολλές φορές συνεχίζουν να χρησιμοποιούν το κλάμα σε συνδυασμό με κινήσεις. Ο αντιληπτικός λόγος αυξάνεται καθώς το παιδί αρχίζει να κατανοεί. Η φωνολογική εξέλιξη αυξάνεται καθώς, το παιδί ξεκινάει να χρησιμοποιεί αρκετά σύμφωνα και φωνήεντα σε συνδυασμό όπου ξεκινούν να έχουν νόημα.

Μπαμπάλισμα/ψέλλισμα:

Καθώς, το παιδί μεγαλώνει το στάδιο αυτό φτάνει στο τέλος του, διότι το μπαμπάλισμα παίρνει την μορφή του λόγου (μαμά, μπαμπά, τατα κ.λ.π.). Σε ηλικία 12 μηνών χρησιμοποιεί 2 – 3 λέξεις με νόημα για να ονομάσει ένα αντικείμενο.

Αντιληπτικός λόγος:

Το παιδί κατανοεί πλέων ότι ένα πράγμα έχει ένα όνομα, δείχνει ένα αντικείμενο και προσπαθεί να το πιάσει. Ξεχωρίζει τις φωνές των ξένων, προσανατολίζεται στο άκουσμα του ονόματος του. Στο τέλος, αυτού του σταδίου αναγνωρίζει τα ονόματα των μελών του σώματος πχ μάτια, μύτη, στόμα κ.α.

Φωνολογική εξέλιξη:

Χρησιμοποιεί μεμονωμένα σύμφωνα /γκ/, /μπ/, /π/, /μ/, τα παράγει χρησιμοποιώντας μερικές συλλαβές π.χ. μαμά μπαμπά γκαγκα, κ.λ.π. και ξεκινάει να κάνει τις πρώτες ταυτίσεις λέξεων με αντικείμενα.

Ηλικία 13 – 36 μηνών:

Σε αυτό το στάδιο το παιδί εμφανίζει μεγάλες αλλαγές στην επικοινωνία του σε όλους τους τομείς.

Μπαμπάλισμα/με νόημα:

Το παιδί συνδέει λέξεις με επιτυχία (π.χ. μαμά γάλα). Στο τέλος του σταδίου αυτού τα παιδί έχει ήδη κατακτήσει ένα λεξιλόγιο που περιλαμβάνει περίπου 200 λέξεις και είναι έτοιμο να ονομάσει αντικείμενα του οικείου του περιβάλλον και να σχηματίσει προτάσεις με 2 – 3 λέξεις. Χρησιμοποιεί αντωνυμίες και κτητικά επίθετα (π.χ. δικό μου). Λέει το όνομά του και εκφράζει αρνητικές καταστάσεις «όχι», «μη» κ.λ.π. καθώς, κάνει μια απλή συνομιλία.

Αντιληπτικός λόγος:

Το παιδί κατανοεί και διακρίνει κοινά αντικείμενα. Μέχρι το στάδιο αυτό ο αντιληπτικός λόγος του αυξάνεται συνεχώς και με γρήγορους ρυθμούς, ενώ η έκφραση της επικοινωνίας του αναπτύσσεται με λίγο πιο αργούς ρυθμούς μέχρι τα 3 – 4 χρόνια της ηλικίας του.

Φωνολογική εξέλιξη:

Όπως ο αντιληπτικός λόγος, έτσι και η φωνολογική εξέλιξη αναπτύσσεται με γρήγορους ρυθμούς και το παιδί έχει ήδη κατακτήσει αρκετούς ήχους /ν/, /μ/, /π/, /τ/, /μπ/, /κ/, /γκ/.