Είναι έτοιμο το παιδί μου να παει στην Α΄δημοτικού;

Τι είναι η σχολική ετοιμότητα?

Με τον όρο σχολική ετοιμότητα εννοούμε την ωριμότητα του κάθε παιδιού σε διάφορα επίπεδα ανάπτυξης όπως συναισθηματικό, κοινωνικό, γνωστικό, γλωσσικό και κινητικό. Για να είναι ένα παιδί έτοιμο να μεταβεί στο Δημοτικό δεν θα πρέπει το μόνο κριτήριο να είναι το ηλικιακό καθώς το καθε παιδί έχει διαφορετικό ρυθμό μάθησης. Θα πρέπει λοιπόν να έχει κατακτήσει βασικές γνώσεις και δεξιότητες από όλους τους προαναφερθέντες τομείς για να μπορέσει να ανταποκριθεί με επιτυχία στις απαιτήσεις του Δημοτικού που θα αυξάνονται μέρα με τη μέρα.

Πώς μπορώ να καταλάβω αν το παιδί μου είναι έτοιμο?

Για να διερευνηθεί αν το παιδί είναι έτοιμο να μεταβεί στο Δημοτικό πρέπει να αξιολογηθεί από διεπιστημονική ομάδα που αποτελείται από λογοθεραπευτή, εργοθεραπευτή, ειδικό παιδαγωγό και ψυχολόγο. Ο καθένας θα χρησιμοποιήσει αξιολογητικά εργαλεία που αφορούν την ειδικότητά του έτσι ώστε να καθοριστεί αν το παιδί έχει κάποιο έλλειμμα σε έναν ή και παραπάνω τομείς ή αν είναι έτοιμο να προχωρήσει στην Α΄Δημοτικού.

Δείγμα δεξιοτήτων που θα πρέπει να έχει κατακτήσει το παιδί πριν προχωρήσει στο Δημοτικό είναι οι παρακάτω:

·         Ακολουθεί σύνθετες οδηγίες;

·         Κατανοεί ιστορίες και  συνομιλίες;

·         Κατανοεί ανέκδοτα και λογοπαίγνια;

·         Μπορεί να περιγράφει αντικείμενα;

·         Μπορεί να μάθει απέξω και να απαγγείλλει ποιηματά και τραγούδια γνωστά;

·         Πλάθει ιστορίες και τις διηγείται;

·         Εκφράζει την περιέργεια του;

·         Απαντάει με «ναι / όχι» σε ερωτήσεις;

·         Απαντάει σε ερωτήσεις με αναλυτικό τρόπο;

·         Μπορεί να συζητάει και να ξεκινάει το ίδιο μια συζήτηση;

·         Χρησιμοποιεί πληθυντικό αριθμό, αντωνυμίες και χρόνους σωστά;

·         Κατανοεί τα αντίθετα και μπορει να κάνει συγκρίσεις;

·         Η ομιλία του είναι πλήρως κατανοητή;

·         Έχει βλεμματική επαφή;

·         Χρησιμοποιεί εκφράσεις προσώπου ;

·         Προσαρμόζεται σε μη οικείο περιβάλλον;

·         Έχει περιέργεια για τα πράγματα γύρω του;

·         Ακολουθεί κανόνες;

·         Χρησιμοποιεί το ψαλίδι;

·         Παίζει με συμμαθητές του;

·         Κατανοεί χωροχρονικές έννοιες (πανω, κάτω, μέσα, έξω κλπ);

·         Πιάνει σωστά το μολύβι;

·         Συμμετέχει σε ομαδικές δραστηριότητες;

·         Γνωρίζει σχήματα – χρώματα;

·         Μπορεί να βρεί λέξεις που αρχίζουν από έναν φώνημα; (π.χ.: βρες λέξεις που αρχίζουν απο /β/, όπως λέμε βάτραχος)

·         Μπορεί να κάνει φωνολογικά παιχνίδια με ομοικαταληξίες, αντικαταστάσεις φωνημάτων κλπ; (π.χ.: μπορείς να μου βρεις λέξεις που να τελειώνουν όπως ο σκύλος;)

·         Ξεχωρίζει το δεξί με το αριστερό;

·         Έχει καλή οπτική και ακουστική μνήμη;

·         Είναι υπερκινητικό;

Πού θα απευθυνθώ για να κάνω τεστ σχολικής ετοιμότητας;

Στα ΚΕΔΔΥ, σε Ψυχοπαιδαγωγικές μονάδες και σε ιδιωτικά κέντρα

Τί να κάνω αν το τεστ δείξει ότι το παιδί μου δεν είναι έτοιμο;

Το παιδί θα πρέπει να ξεκινήσει θεραπευτικό πρόγραμμα για να μπορέσει να καλύψει τα ελλείμματα του. Στην περίπτωση που το παιδί έχει πολλά ελλείμματα και δεν επαρκεί ο χρόνος τότε προτείνεται στους γονείς η επαναφοίτητη του παιδιού στο νηπιαγωγείο.

Η επαναφοίτηση θα βλάψει το παιδί μου;

Όταν το παιδί έχει ενημερωθεί επαρκώς τότε δεν θα έχει κανένα πρόβλημα. Αντίθετα αν αυτό το παιδί προχωρήσει στο Δημοτικό θα κατανοήσει ότι μειονεκτεί σε σχέση με τις σχολικές προσδοκίες των γονιών και θα κάνει συγκρίσεις με συμμαθητές του. Αυτό θα το οδηγήσει σε σχολική άρνηση, χαμηλή αυτοεκτίμηση και άλλες πιο σοβαρές ψυχολογικές καταστάσεις.

Μαρία Παντζίρη - Ειδική Παιδαγωγός/Κοινωνική Λειτουργός